Złoty Jubileusz Ligi Lekkoatletycznej
Po raz 46. najlepsze drużyny lekkoatletyczne rozegrają 15 września na stadionie w Kielcach walkę o prymat w I lidze. Jest to moment szczególny, ponieważ w roku obecnym obchodzimy jubileusz 50-lecia tych rozgrywek.
Liga lekkoatletyczna narodziła się bowiem w 1957 roku, inaugurując rozgrywki pierwszym rzutem 1-2 czerwca na stadionach w Zabrzu, Krakowie, Warszawie i Sopocie. Inauguracja wypadła pomyślnie. W trakcie zawodów w Sopocie Zdzisław Krzyszkowiak ustanowił nieoficjalny rekord świata na nietypowym dystansie 1500 m z przeszkodami czasem 4:04,2.
Finałowy rzut historycznej, inauguracyjnej I ligi rozegrano 26-27 października 1957 w Bydgoszczy.
Oto jego wyniki:
1. Zawisza Bydgoszcz,
2. Legia Warszawa,
3. AZS Warszawa,
4. AZS Kraków,
5. LKS Sopot,
6. Sparta Warszawa,
7. Olsza Kraków,
8. Lechia Gdańsk,
9. Górnik Zabrze,
10. Jagiellonia Białystok,
11. Start Katowice,
12. AKS Chorzów.
Drużynami, które walczyły w I lidze przed 50 laty i walczą obecnie są: AZS-y z Warszawy, Krakowa oraz bydgoski Zawisza. Dodać należy, że tylko warszawiacy i bydgoszczanie nigdy nie byli zdegradowani, co przydarzyło się krakowianom i to aż trzykrotnie - w 1971, 1980 i 1988 roku.
Z pozostałych obecnych pierwszoligowców najwięcej startów wśród najlepszych mają na koncie AZS Wrocław (36 razy) i Wawel Kraków (34). 20. raz w I lidze startuje AZS-AWF Katowice, 14. - Podlasie Białystok, 13. - AZS-AWF Biała Podlaska, 11. - AZS-AWF Gorzów, ósmy - Lubusz Słubice, siódmy - Olimpia Grudziądz, szósty - Agros Zamość, czwarty - MKL Szczecin, trzeci - AZS UMCS Lublin i AZS Łódź, a po raz pierwszy KKL Fart Kielce.
Największe sukcesy w lidze lekkoatletycznej święciła warszawska Legia, która 13 razy zajmowała pierwsze miejsce, cztery razy była druga i pięć razy trzecia. Dziesięć razy zwyciężał Górnik Zabrze, dziewięć Skra Warszawa, sześć Zawisza Bydgoszcz, pięć AZS Warszawa, po dwa AZS Wrocław i Gwardia Warszawa, a raz Warszawianka.
W I lidze od 1957 roku występowało 75 klubów. Gdyby za zajęte I miejsce przyznać 8 pkt., za drugie - 7... itd. do 1 pkt. za ósmą lokatę, to czołówka tej tabeli 50-lecia wyglądałaby następująco:
1. Zawisza Bydgoszcz - 218,5 pkt,
2. Legia Warszawa - 197,5,
3. AZS Warszawa - 192,5,
4. Górnik Zabrze - 187,
5. AZS Wrocław - 140,
6. Skra Warszawa - 133,
7. Gwardia Warszawa - 119,
8. AZS Kraków - 80,
9. Śląsk Wrocław - 60,
10. AZS Katowice - 43.
Ciekawostki z 50-letniej historii ligi
* Podczas zawodów ligowych ustanowiono wiele rekordów Polski. Najcenniejszymi rekordami były, obok wspomnianego już rekordu świata Krzyszkowiaka, rekordy Europy, które w skoku o tyczce ustanowili 29 maja 1976 r. w Bydgoszczy Władysław Kozakiewicz i Tadeusz Ślusarski. Obaj skoczyli 5,62. Startujący poza konkursem 30 maja 1976 r. w Bydgoszczy Meksykanin Daniel Bautista ustanowił najlepszy wynik na świecie w chodzie na 20 km czasem 1:23.39,8.
* Najmniej drużyn - 12 - występowało w I lidze w latach 1957, 1960-64, 1972-73 i 1994.
* W 1958 roku było dwóch zwycięzców ligi Zawisza i Legia, które uzyskały tę samą liczbę punktów 48.900! W latach 1980-81 prowadzone były oddzielnie liga kobiet i meżczyzn, a w latach 1989-1993 zawodów ligowych nie rozgrywano .
* W ciągu 50 lat wielokrotnie zmieniały się zasady rozgrywek. Do 1968 roku przeliczano każdy wynik według tabel wielobojowych. Na użytek ligi opracowane zostały tabele przez Mariana Rynkowskiego. Później punktowano lokaty. W 1973 r. przeprowadzano trójmecze na wzór meczów międzypaństwowych. Obecnie do punktowania używa się tabel autorstwa Janusza Rozuma.
* Chociaż rozgrywki ligowe zainaugurowano w 1957 r., należy wspomnieć, że już rok wcześniej przeprowadzono na podobnych zasadach drużynowe mistrzostwa Polski. Ponieważ jest różnica w nazewnictwie, nie są zaliczane do ligi i nie uwzględniliśmy ich w statystykach. Jako ciekawostkę podajemy, że finał rozegrano 20-21 października 1956 w Mielcu, a zwyciężył CWKS (Legia) Warszawa, przed warszawską Spartą (Spójnia), CWKS (Zawisza Bydgoszcz), Kolejarzem (Olsza) Kraków, AZS Warszawa i Gwardią (Olimpia) Poznań.
Na pierwszoligowym podium 1957-2006
Rok | I miejsce | II miejsce | III miejsce |
1957 | Zawisza Bydgoszcz | Legia Warszawa | AZS Warszawa |
1958 | Zawisza Bydgoszcz | Legia Warszawa | Górnik Zabrze |
1959 | Legia Warszawa | Zawisza Bydgoszcz | AZS Kraków |
1960 | Legia Warszawa | Zawisza Bydgoszcz | Górnik Zabrze |
1961 | Legia Warszawa | Zawisza Bydgoszcz | AZS Kraków |
1962 | Legia Warszawa | Zawisza Bydgoszcz | Gwardia Warszawa |
1963 | Zawisza Bydgoszcz | Legia Warszawa | Gwardia Warszawa |
1964 | Zawisza Bydgoszcz | Legia Warszawa | AZS Kraków |
1965 | Legia Warszawa | Zawisza Bydgoszcz | Gwardia Warszawa |
1966 | Legia Warszawa | Zawisza Bydgoszcz | AZS Warszawa |
1967 | Legia Warszawa | Zawisza Bydgoszcz | AZS Warszawa |
1968 | Legia Warszawa | Zawisza Bydgoszcz | Górnik Zabrze |
1969 | Legia Warszawa | Zawisza Bydgoszcz | Górnik Zabrze |
1970 | Górnik Zabrze | Zawisza Bydgoszcz | Legia Warszawa |
1971 | Gwardia Warszawa | Górnik Zabrze | Legia Warszawa |
1972 | Skra Warszawa | Górnik Zabrze | Legia Warszawa |
1973 | Górnik Zabrze | Skra Warszawa | Legia Warszawa |
1974 | Górnik Zabrze | AZS Warszawa | Zawisza Bydgoszcz |
1975 | Górnik Zabrze | Gwardia Warszawa | AZS Warszawa |
1976 | Górnik Zabrze | AZS Warszawa | Gwardia Warszawa |
1977 | AZS Warszawa | Górnik Zabrze | Zawisza Bydgoszcz |
1978 | Górnik Zabrze | AZS Warszawa | Gwardia Warszawa |
1979 | Górnik Zabrze | Gwardia Warszawa | AZS Warszawa |
1980 M | Górnik Zabrze | Śląsk Wrocław | Olimpia Poznań |
1980 K | AZS Wrocław | Górnik Zabrze | Gwardia Warszawa |
1981 M | Górnik Zabrze | Śląsk Wrocław | Olimpia Poznań |
1981 K | Gwardia Warszawa | AZS Warszawa | Start Lublin |
1982 | AZS Warszawa | Śląsk Wrocław | Górnik Zabrze |
1983 | Zawisza Bydgoszcz | AZS Wrocław | Legia Warszawa |
1984 | Legia Warszawa | Zawisza Bydgoszcz | AZS-AWF Wrocław |
1985 | Zawisza Bydgoszcz | Legia Warszawa | Górnik Zabrze |
1986 | Legia Warszawa | Górnik Zabrze | Zawisza Bydgoszcz |
1987 | Górnik Zabrze | Zawisza Bydgoszcz | Start Lublin |
1988 | Legia Warszawa | AZS-AWF Wrocław | Start Lublin |
1989-93 | nie rozgrywano | | |
1994 | Skra Warszawa | Zawisza Bydgoszcz | AZS-AWF Warszawa |
1995 | Skra Warszawa | Zawisza Bydgoszcz | AZS-AWF Katowice |
1996 | Skra Warszawa | AZS-AWF Wrocław | AZS-AWF Katowice |
1997 | Skra Warszawa | AZS Gdańsk | AZS-AWF Wrocław |
1998 | AZS-AWF Wrocław | Skra Warszawa | Scholler Namysłów |
1999 | Skra Warszawa | Scholler Namysłów | AZS-AWF Wrocław |
2000 | Skra Warszawa | AZS-AWF Wrocław | AZS-AWF Kraków |
2001 | Skra Warszawa | Warszawianka | AZS-AWF Wrocław |
2002 | Skra Warszawa | Warszawianka | AZS-AWF Wrocław |
2003 | Warszawianka | AZS-AWF Wrocław | AZS-AWF Warszawa |
2004 | AZS-AWF Warszawa | AZS-AWF Wrocław | AZS-AWF Kraków |
2005 | AZS-AWF Warszawa | AZS-AWF Wrocław | AZS-AWF Kraków |
2006 | AZS-AWF Warszawa | AZS-AWF Wrocław | AZS-AWF Kraków |
2007 | ..................................... | ................................. | ............................... |
Oprac. Leszek Luftman (AFTS) i Andrzej Socha, członkowie Komisji Statystycznej PZLA
|